ارتباط شیعی
ارتباط آسان شیعیان با دفاتر مراجع عظام و کارشناسان علوم اسلامی، در راستای پاسخگویی به سوالات شرعی و رفع شبهات، یکی از اهداف طرح ارتباط شیعی است که مبتنی بر فناوری انتقال گفتار از طریق اینترنت و با تکیه بر دانش فنی داخل کشور، پیاده سازی شده است. در این طرح شیعیان میتوانند پس از انتخاب دفاتر مراجع یا کارشناسان علوم اسلامی، سوالات خود را به صورت گفتاری بپرسند. در این روش، پاسخگویی به سوالات اولا به صورت زنده است و ثانیا پاسخگوها به زبانهای مختلف، جوابگوی سوالات هستند.
این طرح توسط صدای بهار پیاده سازی شده و با همکاری دفتر مراجع اجراء می شود.
مجموعه ی استفتائات
در این قسمت استفتائات مراجع به صورت موضوعی مرتب می گردد و مراجعه کننده به راحتی میتواند سوال مورد نظر خود را در این مجموعه جستجو کند. در ضمن اگر پرسش جدیدی مطرح شود، پاسخگو میتواند آن را به همراه پاسخ مربوطه به مجموعه سوالات اضافه کند.
لزوم ارتباط زنده با علمای دینی
چکیده :
حرکت جامعه بشری به سوی معنویت و رسوخ دین در بخشهای مختلف زندگی در عصر جاری رو به فزونی و گسترش است. گرایش دینی مردمان نیازمند پاسخگویی از سوی عالمان دینی است و این پاسخگویی باید مبتنی بر تکنولوژی روز باشد. از مقتضایات تکنولوژی جدید آسان بودن و کم هزینه بودن دسترسی مردم به علمای دینی است.
علاوه بر دو ویژگی فوق گرایش مردم به شنیدن پاسخ به صورت زنده و ارتباط دوسویه را نیز باید بدان افزوده شود.
سه پارامتر سهولت، کم هزینه و دوسویه بودن ارتباط را می توان از روشهای غیر بومی تامین نمود اما ارتباط غیر بومی از یک سو اطمینان عالمان دینی را همراه ندارد و از سوی دیگر شانیت عالمان را حفظ نمی‌کند و به تبع آن نفی رسوخ منابع علم در مجاری جامعه را بدنبال دارد.
از آنجایی که دینداران و منتسبین به یک دین ممکن است دارای ملیت و زبان متفاوت (نسبت به عالم دینی) باشند مستقل بودن پاسخگویی از زبان پرسشگر، از مواردی است که رغبت به پرسشگری را افزایش می دهد. بدین معنا که متدینها نباید برای دریافت پاسخ، دغدغه همزبانی با ملیت و زبان عالم دینی را داشته باشند و نیاز دریافت پاسخ از منابع دینی باید حداقل به چند زبان اصلی دنیا برآورده شود.
پرسشگران خواستار آن هستند که در پرسش از مبانی تطبیق اعمال با دین، جواب را از مرجع دینی بشنوند یا حداقل پاسخگو نزدیکترین فاصله با مرجع دینی را داشته و پر سشگر کمترین واسطه را متحمل شود.
ارتباط مستقیم با منابع علم و حذف فاصلها، از توقعاتی است که در پرسشگر به دلیل رشد تکنولوژی ارتباطات حاصل شده است.
پس می‌توان گفت برای پاسخ به نیاز ابتناء بخشهای مختلف زندگی بر مبنای نگرش دینی ، یافتن منابع دین، پاسخ و رفع شبهات باید:
1.دسترسی به عالم سهل و آسان باشد .
2.کم هزینه باشد.
3.دوسویه و زنده باشد.
4.مبتنی بر تکنولوژی بومی باشد.
5.کمترین فاصل را با مرجع دینی داشته باشد.
6.مستقل از زبان باشد و حداقل پاسخگویی به چند زبان اصلی انجام شود.
طرح ارتباط شیعی نمونه‌ای است که پارامترهای هزینه کم، سهولت دسترسی، پاسخگویی زنده و دوسویه بودن، دریافت جواب از مرجع فقهی با کمترین فاصل و یافتن پاسخ بدون دغدغه نسبت به زبان پرسشگر دینی و عالم پاسخگو را دربردارد .
مقدمه:
حفظ و تقویت رویکرد جامعه بشری به دینداری نیازمند ارتباط مردم با عالمان دینی است که این ارتباط در پرسمان دینی ظهور می کند و پاسخگویی به پرسشهای دینی است که از یک سو جامعه دینی را پایدارتر می‌کند و از سوی دیگر با دفع شبهات راه تزلزل در جامعه دینی مسدود می شود.
ارتباط مردم با علمای دینی علاوه بر جنبه مذهبی میتواند مسائل کلان سیاسی و اجتماعی را تحت‌الشعاع قرار دهد اما مهم یافتن روشی است که متکی بر روشهای نوین باشد و بر مشکلات موجود غلبه کند.
بسیاری از ادیان دچار موضوع تمرکز علماء دینی در یک منطقه هستند که به دلیل شرایط تحصیل و تحقیق پیش می‌آید.
به عنوان مثال درمورد مذهب شیعه می‌توان به تمرکز علماءدر قم و نجف و در مورد اهل تسنن می‌توان به الازهر اشاره کرد. تمرکز علماء در یک منطقه دسترسی عموم مردم خصوصا مردمان سایر کشورها را به آنها محدود می‌کند.
نتیجه می‌توان گرفت که پرسش از عالمان دینی یکی از ضروریات بشر فعلی است. اما مشکلی که در راه پرسش از عالمان دینی وجود دارد این است که عالمان دینی غالبا برای تحصیل علوم دینی در یک شهر (یا منطقه) متمرکز هستند.
این تمرکز ممکن است به خاطر تحصیل و فراگیری معارف دینی باشد و ممکن است برای تحقیق و یافتن پاسخ برای پرسش های جدید باشد که هر دو دست را برای تبلیغ و برآوردن نیاز مردم به پرسش از عالمان دینی مشکل می‌کند.
برای رفع این مشکل می‌توان از فناوری اطلاعات و ارتباطات کمک گرفت.
اما سوال اینجاست که بهره‌گیری از تکنولوژی جدید برای پاسخگویی به پرسشهای دینی چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ و تکنولوژی چه روشی را پیشنهاد می‌کند و چه روشی بهینه است؟
دو ویژگی از صنعت IT انتظار می‌رود، یکی آسان نمودن دسترسی به عالمان دینی و دیگری کم هزینه نمودن دریافت پاسخ .
با توجه به گستره شبکه وب، کاربران حداقل توقعی که دارند این است که بتوانند به آسانی به عالم متبحر (در زمینه سوال ) دست بیابند و با هزینه اندک به جواب آن دسترسی پیدا کنند .
اولین چیزی که در این زمینه می‌توان پیشنهاد کرد استفاده از پست الکترونیکی است. چرا که با هزینه اندک می‌توان سوال را ارسال نمود و پاسخ را دریافت کرد.
اما باید توجه داشت که سطح توقع کاربران را نمی‌توان در این حد منحصر کرد چرا که با توجه به قابلیتهای وب، کاربران متوقع هستند که با عالم دینی ارتباط دو سویه داشته باشند .
ارتباط دو سویه نه یک توقع بلکه یک نیاز است چرا که در روش پست الکترونیکی ممکن است بعضی از زوایای یک سوال تبیین نشود و متقابلا پاسخ برای پرسشگر نیز به صورت اقناع کننده نباشد. اما تبادل دوسویه اطلاعات میتواند زوایای مبهم پرسش و پاسخ را روشن سازد و پرسشگر را اقناع کند.
فناوری اطلاعات، در زمینه تبادل دو سویه ، تبادلات نوشتاری (Text Chat) و گفتاری(Voice Chat) را ارائه می‌کند و در پرسش و پاسخ دینی نیاز چندانی به WebCam احساس نمی‌شود و حتی ممکن است پرسشگر به خاطر اینکه توسط پاسخ دهنده دیده می‌شود از بعضی پرسشها حذر کند و به واسطه شرم و حیا آنها را مطرح نکند.
نتیجه گیری سوم آن است که ارتباط گفتاری و نوشتاری میتواند روش مناسبی برای پاسخ گویی به سوالات دینی باشد .
اما سوال جدید ،آیا از روشهای بومی باید استفاده شود یا روشهای رایگان و غیر بومی هم جوابگوست.
به عنوان مثال استفاده از محیط هایی مانند یاهو و پالتاک که به صورت مجانی ارتباط کاربران را برقرار می‌کند آیا میتواند جوابگوی این حرکت باشد؟ آیا می‌توان عالمان دینی را مجاب به استفاده از این روش کرد؟ وآیا بر فرض پذیرش عالمان دینی این روش میتواند تمام نیازهای این حرکت را جواب دهد؟
آیا با وجود اتاقهای ناهنجار در این محیطها می‌توان شانیت عالم دینی را به واسطه قرار گرفتن در همسایگی محیطهای نامناسب حفظ نمود؟ و بر فرض حفظ حرمت عالم دین آیا در میان خبرگان صنعت IT (که دیندار هم هستند) توان ساخت چنین ابزاری وجود ندارد و هزینه ها قابل توجیه نیست؟
بکارگیری IT در پرسمان دینی چند سالی که دغدغه متدینین این حوزه است اما وجود محیطهای رایگان از یک سو انگیزه حرکت بومی را ذبح نموده و نبود محیط بومی قابل اطمینان، عالمان دینی را از این گام نهادن جدی در این وادی بازداشته وآنچه متضرر شده دین و دیندارانی بوده اند که به واسطه نداشتن حبل متین در مقابل شبهات دچار لغزش عملی و فکری شده اند. لذا اگر بتوان این دندان پوسیده نرم افزارهای مجانی را کند و در این زمینه حرکت کرد می‌توان شاهد اتقان دین دینداران بود.
با توجه به ارتباط گفتاری و نوشتاری، تفاوت زبان بین پرسشگر و عالم دینی از مشکلاتی است که رخ می‌نماید برای رفع این مشکل دو راه حل وجود دارد.
1.پاسخگویی به زبانهای اصلی توسط شخص : در این روش عالم دینی به زبان پرسشگر (که یکی از زبانهای اصلی است) پاسخ می دهد و به عبارتی نیروی انسانی ترجمه متن و صوت را متناسب با زبان پرسشگر بر عهده دارد.
2.پاسخگویی به زبانهای اصلی توسط ماشین : در این روش عالم دینی به زبان خود تکلم می‌کند اما موتور مترجم گفتار یا نوشتار پاسخگو را به زبان پرسشگر به صورت همزمان ترجمه و ارسال می‌کند که در این حالت دغدغه دسترسی به خبره دین با قید همزبانی، وجود نخواهد داشت.
این روش اگر چه در حال حاضر (در ایران) قابل پیاده سازی نیست اما حرکت در راستای آن کاربردهای متعدد علمی و تجاری میتواند داشته باشد .
یکی از مشکلاتی که در پرسشهای دینی وجود دارد وجود فاصل(نه به معنای مکان بلکه به معنای شخص و اشخاص) بین پرسشگر و مرجع دینی است. گاهی پرسشگر مجبور است که برای حصول اطمینان، سوال را از مرجع دینی (یا از شخصی که توسط مرجع دینی مشخص شده) بپرسد تا میزان تطابق جواب با نظریه دینی کاملا حفظ شود. و غالبا دسترسی به دفتر مرجع دینی در شهری که مرجع دینی در آن زندگی می‌کند وجود دارد و در سایر شهرها نمایندگانی از سوی دفتر تعیین می‌شود اما با استفاده از این ساز وکار شخصی می تواند پاسخ دهد که در دفتر مرجع دینی مستقر است و کمترین فاصله مکانی (و مشکل دسترسی مستقیم به مرجع ) را دارد لذا بیشترین اطمینان خاطر را برای پرسشگر ایجاد می کند.
نتیجه گیری:
برای اتقان اعتقادات دینی بشر و برای در مدار دین قرار دادن اعمال، باید ارتباط مردم با علمای دین تنگاتنگ تر شود و در این راه استفاده از فناوری ارتباطات آنهم از نوع بومی ضروری است و به عبارت دیگر باید این ارتباط دارای شرایط زیر باشد:
1.دسترسی به عالم سهل و آسان باشد .
2.کم هزینه باشد.
3.دوسویه و زنده باشد.
4.مبتنی بر تکنولوژی بومی باشد.
5.کمترین فاصل را با مرجع دینی داشته باشد.
6.مستقل از زبان باشد و حداقل پاسخگویی به چند زبان اصلی انجام شود.